Amasyalı Şerâfeddîn Sabuncuoğlu

MEŞHUR CERRAHLARDAN ZEHRÂVÎ

Endülüs'te doğup, tahsilini yine Endülüs'te yapan Zehrâvî, Emevî halifelerinden Üçüncü Abdurrrahman ve İkinci Hakem'in hususî tabipliklerine kadar yükselmiştir.

Tıbbın bütün dallarında bilhassa Cerrahlık dalında meşhur olmuştur. Onun "et-Tasrîf li men Aceze ani't-Telîf" isimli Arapça tıp ansiklopedisinin otuzuncu bölümü cerrahlıkla ilgili olup, burada bizzat kendisinin îcâdı 200 civarında cerrah âletlerinin resimlerini çizmiştir. Bu eser, Zehrâvî'den sonra gelen tabiplere, bilhassa cerrahlara yegâne kaynak olmuştur.

Zehrâvî'nin gerçekleştirdiği ameliyatlardan bâzıları şunlardır:

- Mesâne taşları ameliyatı,

- Mesâne taşlarının ameliyatsız parçalanıp düşürülmesi,

- Ameliyattan önce, kesilecek bölgenin işaretlenmesi, temizlenmesi, kesme şekilleri, parça alma işlemleri;

- Damar genişlemelerinin cerrâhî tedâvîsi. Büyük damarları birbirine bağlama ameliyatı,

- Kol ve bacak kangrenlerinde dirsek mafsalı veyâ bacak mafsalı üzerinden kesilmesi ameliyatı,